Backpacken in Iran: alle tips en trucs op een rij
Spelregels voor een reis naar de Perzische parel
Backpacken in Iran? Jazeker! Je bent misschien nog wat huiverig, maar er staat je een onvergetelijke reis te wachten door een prachtig, veelzijdig én veilig land. Een doorsnee vakantieland is het echter niet en voorbereiding is aan te raden. Ook Berber zat voor vertrek met vragen en twijfels. Na een onvergetelijk avontuur deelt ze haar antwoorden en de belangrijkste dingen die je moet weten voor een geslaagde backpacktrip door Iran!
Iran is een ontwikkeld land met een gigantische culturele schatkist en wordt zelfs wel als het begin van de beschaving gezien. Je vindt er steden met blauw betegelde moskeeën, fonkelende koepels, kilometerslange bazaars en imposante pleinen. En een natuur om u tegen te zeggen; van witte bergen tot strand en van tropisch regenwoud tot woestijnen met eindeloze zandduinen. Maar ook al heeft Iran niet een al te positieve reputatie, het voormalige Perzië is echt een opkomende reisbestemming en de faciliteiten worden steeds beter. Ondanks de bezorgde en negatieve reacties, waren we dan ook vastbesloten naar dit land te reizen. En we kregen geen spijt. Zit jij zelf nog met twijfels of vragen? De belangrijkste dingen die je moet weten als je gaat backpacken in Iran zet ik voor je op een rijtje.
Iran, wat is dat eigenlijk voor een land?
De islamitische republiek Iran is een van de mooiste bestemmingen in het Midden Oosten. Het intro hierboven zegt het helemaal. Maar hoe fantastisch en divers het ook is, Iran kampt met een niet al te best imago. De werkelijkheid staat zo ongeveer haaks op dit imago en de media is hierbij de grote boosdoener. Natuurlijk is de islam de hoofdgodsdienst en drukt dit een stempel op het leven en de sfeer die het land ademt. De conservatieve regering leidt het land met harde hand en verbiedt vrijwel alles wat het leven een beetje leuk maakt. De vrijheid is beperkt en big brother is watching you 24/7.
De meerderheid van de bevolking houdt er echter liberale denkwijzen op na en kent de wereld buiten Iran via een schermpje (Instagram is bijvoorbeeld mega populair). Men is open-minded en vaak niet zo dol op het geloof en de regering als je zou denken. Vooral de jongeren hebben dezelfde wensen en dromen voor de toekomst als wij en zijn bezig met een stille revolutie tegen het regime, op zoek naar meer vrijheid. Als het even kan tasten ze de grenzen af en omzeilen ze de regels. Je moet een beetje creatief en flexibel zijn en dan is het leven in Iran zo anders nog niet!
Een hele rake uitspraak: “Iran: het land waar niets mag maar alles kan” (Thomas Erdbrink in zijn vierdelige serie ‘Onze Man in Teheran’. Een kijktip als voorbereiding voor je reis naar Iran!)
Aanpassen aan de bestemming
Als je gaat backpacken in Iran ontkom je er niet aan; je zult je moeten aanpassen. Er gelden hele waslijsten aan regels waarvan je er met een aantal te maken krijgt. Je bevindt je in een land waar alcohol, drugs, dansen, aanrakingen in het openbaar, feestjes en westerse muziek hartstikke verboden zijn. En voor de vrouwelijke Iran gangers in spe: de hoofddoek is verplichte bagage. Buitenshuis moeten je lokken onder een hoofddoek en daarbij draag je een lange jas, vest of tuniek en bedek je je armen en benen. Nu worden ook hier de regels wel met een flinke korrel zout genomen en worden de jassen steeds korter, de hoofddoekjes steeds minisculer en zijn de stijlvolle Iraanse vrouwen niet vies van make-up, nepwimpers, felgekleurde nagellak en zelfs plastische chirurgie. Als man mag je overigens wel een t-shirt aan maar een korte broek is echt (nog) een no-go.
De trotse Iraniërs staan te springen om je komst
Maar over één ding zijn de Iraniërs het eens: jij bent meer dan welkom en tijdens je verblijf in Iran mag je niets te kort komen. Hun gastvrijheid kent geen grenzen en overal schiet men je te hulp, nodigen ze je uit voor een kopje thee, een etentje of zelfs een verblijf in hun huis. Ze oefenen graag hun Engels met je, tonen eindeloze interesse en je mag voor heel wat selfies poseren. Het is onmogelijk om niét in aanraking met de bevolking te komen en het is onmogelijk om ze niét tot een van de liefste volken ter wereld te rekenen!
Veiligheid in Iran
Ik zou zeggen, ja. Iran is veilig. De Iraniërs zijn ontzettend blij met jou als toerist en zullen er alles aan doen om je een vlekkeloos en veilig verblijf te geven. Door het strenge regime is er weinig criminaliteit en laten mensen het wel uit hun hoofd om een vinger naar je uit te steken. Wel neemt Iran een gekke plaats in in de wereldpolitiek. Toen wij afgelopen mei naar Iran reisden, rommelde meneer Trump aan in de regio. Houdt daarom het nieuws in de gaten, check af en toe het reisadvies en schrijf je eventueel in bij de ambassade. Toch wij hebben ons altijd perfect veilig gevoeld in Iran en het schijnt zelfs een hele goede bestemming te zijn voor vrouwelijke solo reizigers!
Visum voor Iran en paspoort eisen
Voor Iran heb je een visum nodig en die kun je bij aankomst kopen voor ca. € 78,00. Er bestaat alleen een (reële) kans dat je niet wordt toegelaten. Voor wat meer zekerheid vraag je thuis online een e-visum aan, waarmee je vervolgens op het vliegveld het daadwerkelijke visum koopt. Je kunt ook een visum bij de ambassade in Den Haag kopen, maar ook daarvoor heb je diezelfde online e-visum autorisatiecode nodig. Helaas wijst de Iraanse immigratiedienst regelmatig aanvragen voor online e-visa af. Maar dan is er nog geen man overboord want via Iraanse reisorganisaties kun je de autorisatiecode alsnog kopen. Je visum is 30 dagen geldig en schijnt tot 90 dagen verlengd te kunnen worden.
Je paspoort moet nog 6 maanden geldig zijn. Daarbij is Iran niet zo happy met een stempel van Israël in je paspoort. En ook belangrijk: na jouw reis naar Iran kun je geen ESTA voor de Verenigde Staten meer krijgen (die heb je ook nodig voor een overstap in de VS). Je moet dan een visum op de Amerikaanse ambassade kopen, waarbij je wat dieper in de buidel moet tasten. Let op: dit kan je voorkomen door een e-visum aan te vragen voor vertrek naar Iran. Bij zo’n elektronisch visum krijg je bij aankomst op het vliegveld geen stempel meer in je paspoort.
Simkaart
En dan ben je in Iran! Ik zou je aanraden een Iraans simkaartje op het vliegveld te kopen. Zo ben je altijd bereikbaar, kun je gemakkelijk dingen op zoeken en kun je ook gebruik maken van Iran’s meest handige app: Snap! De Iraanse versie van de Über die je voor een habbekrats van de ene kant stad naar de andere kant brengt.
Geldzaken in Iran
Iran is niet aangesloten bij het internationale economische verkeer en dit betekent dat je geen geld uit de muur kunt halen. En dus zul je heel wat contanten bij je moeten steken! Gelukkig wissel je op veel plaatsen je euro’s in voor rials. Let erop dat je niet bij een Iraanse bank wisselt maar bij een wisselkantoor. Bij die laatste heb je te maken met de vrije koers en die is een paar keer zo voordelig als de bank rate (42.000 rial).
Wil je niet met een groot pak geld op reis, dan is er een alternatief: de Mah Card. Deze prepaid debit card is speciaal voor toeristen in het leven geroepen. Je kunt de Mah Card online bestellen, er geld opzetten en vervolgens zorgen zij dat de kaart wordt bezorgd bij je eerste accommodatie in Iran. De service is betrouwbaar en populair en de kosten zijn eenmalig 19 euro. Houd er rekening mee dat het wel altijd goed is om contant geld op zak te houden voor uitgaves op plekken zonder pinautomaat.
De reden dat Iran niet aangesloten is bij internationaal economisch verkeer heeft overigens met de atoomdeal te maken waar Trump de stekker uit trok. Het land verkeert momenteel in zware tijden en de economische sancties vanuit de VS zijn eigenlijk een doodsteek voor het land. Wees dan ook een beetje lief en ding niet te hard af. Een euro is voor ons weinig en voor hen heel veel.
Accommodatie
Iran is geen backpackersparadijs à la Thailand, maar laat dat nou ook net niet nodig zijn. Het toerisme in Iran zit in de lift en de faciliteiten voor voor backpacken in Iran groeien mee. Zo schieten de hostels, als tegenhanger van luxe hotels, als paddenstoelen uit de grond en bieden deze echt prima prijs-kwaliteit verhouding. Ze zijn schoon, hip, gezellig en hier ontmoet je gegarandeerd andere Europese reizigers. In de Iranese hostels regel je ook meer dan alleen je slaapplaats; van valuta wisselen tot het aanschaffen van een simkaart, het laten wassen van je kleding, het boeken van excursies en openbaar vervoer. Met al je vragen wend je je tot de toegankelijke, Engelssprekende staf!
Tip: je kunt best op de bonnefooi reizen maar de echt goede hostels/guesthouses zitten in sommige perioden al gauw vol. Dan loont vooraf boeken! Op booking.com vind je weinig opties; Hostelworld is je site.
Vervoer
Wij hebben een groot deel van onze route met het openbaar vervoer afgelegd en dit was heel goed te doen. In Iran reis je als een koning in de zogenaamde VIP bussen. Deze bussen zijn luxe, betrouwbaar, met goede chauffeurs en spotgoedkoop. Tussen alle belangrijke steden rijden ze en in principe koop je je kaartje net voor vertrek. Iran heeft ook een uitgebreid treinnetwerk. De treinen zijn comfortabel, van goede kwaliteit maar gaan niet altijd sneller. Wel een hele relaxte manier van rondreizen met vaak ook veel Iraanse gezelligheid. Voor populaire trajecten zou ik vooraf online tickets regelen. Binnenlandse vluchten schijnen ook prima en goed betaalbaar te zijn, maar de Iraanse toestellen hebben wat een discutabele reputatie vanwege de Amerikaanse onderdelenboycot.
Ook kun je Iran met een huurauto verkennen. Het rijden buiten de steden is peanuts, maar in de steden doet het je het zweet overal staan. Autorijden in Iran is echt wel even next level, ook al hebben we op veel plekken ter wereld achter het stuur gezeten. Het verkeer is chaotisch en regels zijn non existent. Achteruitrijden midden op de weg, parkeren op de vreemdste plekken, je auto overal maar tussen wurmen, toeteren en hachelijke inhaalmanoeuvres. Snelheidsduivels domineren de wegen en het recht van de sterkste geldt. Als je stalen zenuwen hebt huur je prima een auto in Iran!
♡ TIP: In veel Iraanse steden kun je ook (dag)trips naar mooie plekken in de omgeving boeken. Vaak brengen de chauffeurs je na een uitstapje naar de volgende bestemming. Twee vliegen in één klap!
Klimaat
Iran is een reusachtig land met meerdere klimaattypes. Toch valt wel algemeen te stellen dat de zomermaanden in Iran snikheet zijn waarbij temperaturen van 45 graden eerder regel dan uitzondering zijn. Ik raad je dan ook aan om in het voor- of najaar naar Iran te reizen. Ik ben goed bestand tegen hitte, maar met mijn ‘driedelig pak’ wist ik vaak niet waar ik het moest zoeken…
VPN
Ook goed om te weten als je gaat backpacken in Iran: veel websites zijn er geblokkeerd: Facebook, Twitter en Youtube werken niet en zo gaat het lijstje nog even door. Een VPN is je vriend; download er een zonder datalimiet voor op je telefoon/tablet/laptop zodat je zorgeloos kunt internetten.
Reisroute door Iran
Benieuwd welke route ik aflegde? Eerder deelde ik al mijn 2-weekse reisroute Iran. Het bleek een fantastische kennismaking met het land te zijn en bovendien is deze route heel eenvoudig te bereizen. Dan is Iran helemaal niet zo avontuurlijk als het klinkt!
Iraanse keuken
De Iraanse keuken is heel divers en kent lekkere gerechten. Er staat veel vlees op het menu en verder kom je veel rijst, yoghurt, aubergine en frisse groentes tegen. Ik moet zeggen: het was soms best lastig om lekker eten te scoren en vaak eindigden we met een bord rijst en een spies gegrild vlees (kebab). Dat was vaak een tikkeltje fantasieloos en niet al te spannend.
Wel aten we een paar keer lekkere stoofpotjes en soepen, geserveerd met heerlijk brood. In de grote steden vind je ook allerlei andere keukens zoals de Libanese, Indiase en Chinese. Ook koop je gemakkelijk een pizzapunt of een hamburger. Zoetekauwen kunnen in Iran ook los gaan met een overvloed aan koekjes, cakejes en snoep. Thee is hét drankje en wordt gedronken met een suikerklontje, jawel, tussen de tanden.
En nog even dit:
➸ De hoofdtaal van Iran is het Farsi. Het alfabet lijkt op die van het Arabisch en grote kans dat je daar dus weinig chocola van zult maken. Leer een paar zinnetjes en produceer hier en daar wat Farsi. Wordt gewaardeerd! Leer ook de cijfers in het Farsi; zo kun je de menukaart of op een lokaal marktje de prijzen ontcijferen.
➸ Verdiep je eens in de (recente) geschiedenis van het land. Dat verklaart een hoop over het Iran en de Iraniërs van vandaag de dag.
➸ Voor meer info check je Iran’s grootste online reisplatform: See you in Iran (Facebookgroep). Het grootste online platform waar (toekomstige) reizigers met elkaar en locals connecten.
