Mijn mooiste reiservaring: reizen met een positieve impact in de Colca Canyon van Peru
Twee jaar lang reis ik inmiddels al fulltime de wereld rond als digital nomad. In die tijd beklom ik Machu Picchu, spotte heel wat wildlife, stond onder watervallen, bovenop bergketens en midden in het regenwoud. Maar wanneer mensen mij vragen wat de mooiste reismomenten waren, hebben ze allemaal één ding gemeen: het zijn momenten waarop ik het gevoel had een positieve impact te maken. Een ingewikkeld begrip dat voor mij staat voor oprechte momenten van contact met de lokale bevolking. Een unieke reiservaring meenemend en tegelijkertijd ook iets achterlatend wat die plek nog net een beetje mooier maakt. Ik neem je mee naar mijn mooiste reiservaring, naar een plek diep in de Colca Vallei van Peru.
Weg met die bucketlist
Het is augustus 2017 als ik aankom in het land dat al jaren torenhoog op mijn wishlist staat. Peru! Ik ben op dat moment al ruim een half jaar aan het rondreizen in Latijns-Amerika en droom van de Inca Trail, van trekkingen door het regenwoud en de beklimming van Rainbow Mountain. Wat ik die eerste dagen in Lima nog niet weet, is dat geen van deze bucketlist items — hoewel stuk voor stuk bizar mooie ervaringen— mijn mooiste reismoment zal worden. Voordat ik naar Cusco reis om Machu Picchu te beklimmen, volg ik net als de meeste andere reizigers de route door de Colca Canyon; bekend om de prachtige valleien en vele condors. Hier wil ik absoluut naar toe, maar in het grote aanbod van alle tours en excursies zie ik de beste optie even niet. De reizigers die ik erover spreek komen bovendien terug met gemixte ervaringen.
En dan hoor ik via reisorganisatie Better Places over het dorpje Coporaque. Een piepkleine gemeenschap diep in de Colca Vallei die precies een jaar eerder getroffen werd door een verwoestende aardbeving. Een aantal families runde op dat moment een homestay en voor hun ogen brokkelde tijdens de natuurramp niet alleen hun huis maar ook hun inkomen en kans op een beter bestaan af. Ik twijfel geen seconde, stap in een bus en reis af naar Coporaque, om met eigen ogen te zien hoe het er met de families en hun homestays aan toe gaat en om de Colca Vallei te ervaren op een manier die hopelijk voor iedereen bijzonder is.
Dromen over duurzaam toerisme in Peru
Bijzonder wordt het zeker. Bij aankomst word ik met open armen ontvangen door mijn eerste gastfamilie en drie dagen lang praat ik met locals, bewonder hun zorgvuldig heropgebouwde huizen en luister naar verhalen over de aardbeving, de wederopbouw en wat hun dromen zijn voor een mooier bestaan in Coporaque en het ontwikkelen van een goede manier van toerisme in dit stukje Peru. Ondertussen zie ik de Colca Vallei op een manier die weinig andere toeristen in dit populaire gebied doen. Zo word ik meegenomen op een paardrijtocht door de bergen en wandel ik dwars door de velden naar een goed verstopte warmwaterbron.
Daar aan tafel realiseer ik me dat ik iets heel bijzonders krijg. Iets wat velen claimen maar slechts zelden écht het geval is. Een oprecht kijkje in het leven van de lokale bevolking op een manier die iedereen iets moois oplevert.
Ik schuif tijdens het avondeten samen met een paar andere reizigers aan bij het gezin en gezamenlijk praten we over deze plek, stellen vragen en vertellen op onze beurt over het leven bij ons thuis. Daar aan tafel realiseer ik me dat ik iets heel bijzonders krijg. Iets wat heel veel tours en organisaties claimen maar slechts zelden écht het geval is. Een oprecht kijkje in het leven van de lokale bevolking op een manier die volgens mij iedereen iets moois oplevert.
Geen goed of fout maar beter
Ik denk aan de ervaringen van andere reizigers die naar de Colca Vallei gingen en hun excursie boekten bij hostels of tourbureaus in Arequipa. Zij sliepen in accomodaties in het nabijgelegen toeristische Chivay, trokken op ezels door de vallei of reisden met een tourbus in één dag langs alle hoogtepunten. Deden zij het fout? Ik vind van niet. Maar terwijl ik gastvrouw Jesusa help met het koken van de quinoasoep en haar kinderen me gierend van het lachen woordjes in de lokale Quechua taal leren, weet ik zeker dat dit in elk geval wel de manier van reizen is met een positievere impact. En boven alles is het de manier van reizen die mij gelukkig maakt en waar ik me voorneem vanaf dat moment altijd naar te streven.
Reizen met een positieve impact?
Het is een lastige term, impact. Impact maken we namelijk allemaal met onze reizen. Door op reis te gaan stimuleren we lokale economieën, dragen bij aan het creëren van werkgelegenheid en wisselen kennis en ervaring uit met mensen die we onderweg ontmoeten. Maar de impact kent twee kanten. Zo belasten we ook het milieu (en niet zo’n beetje ook!), nemen culturele invloeden mee naar andere volkeren die misschien lang niet altijd wenselijk zijn en spenderen geld dat in veel gevallen niet terecht komt op de plekken waar dit het hardst nodig is.
Ik ontdekte hoeveel invloed je als reiziger hebt op mens en natuur en werd me ervan bewust dat je die invloed kan sturen
Volledig duurzaam reizen en niets dan positieve impact hebben tijdens je reis is een utopie. Maar beter kan altijd. Hoe zorg je nu dat je op reis de negatieve impact zoveel mogelijk beperkt en tegelijkertijd zoveel mogelijk positieve impact maakt? Dit is een vraag die ik me de laatste jaren vaak heb gesteld en waar ik niet direct een antwoord op wist en soms nog steeds goed over na moet denken. Maar door die vele reiservaringen ontdekte ik gaandeweg wel hoeveel invloed je hebt als reiziger op mens en natuur, en leerde me bewust te zijn in hoeverre ik die invloed en daarmee ook mijn eigen reiservaring kan sturen.
Bewust reizen
Een foute invulling van het concept reizen met een positieve impact is er wat mij betreft niet. Voor de een betekent het het compenseren van een vlucht, voor de andere het vliegtuig volledig laten staan. Hierbij geldt volgens mij dat echt alle beetjes helpen. Voor mij draait het vooral om bewust reizen, iets waar ik eerder al een artikel over schreef. Het maken van doordachte keuzes tijdens je reis leidt er vaak al automatisch toe dat de reis voor jezelf én je bestemming extra mooi wordt. Concreet betekent het voor mij dat ik veel van mijn CO2 uitstoot compenseer maar ook echt niet heilig ben. Ik boek mijn tickets zoveel mogelijk via de website flygrn.com, waar je vlucht automatisch gecompenseerd wordt, en anders compenseer ik zelf via green seat. Ook boek ik waar mogelijk vluchten zonder overstap, wat al tot 50% van de CO2 uitstoot kan schelen. Liever nog pak ik de bus of trein en altijd reis ik met een focus op het lokale aspect. Zo organiseerde ik beach clean-ups in Mexico, boekte in elk land waar ik kwam excursies bij lokale families en sliep vaker in homestays dan hotels.
Is reizen met positieve impact makkelijk? De intentie zetten wel, maar de uitvoering kan soms lastig zijn. Ook ik dacht wel eens een duurzame tour te boeken, maar bleek uiteindelijk in een commercieel verhaal te zijn getrapt. De nodige research is dus wel eens nodig, al voel je vaak zelf al wel of iets echt goed zit of dat er vooral aan geld wordt gedacht. Wanneer je je reis boekt via een organisatie kan je altijd navragen hoe zij omgaan met de impact en duurzaamheid. Bij reisorganisatie Better Places zit je altijd goed. Zij bieden prachtige rondreizen aan, onder andere door Peru, waarbij positieve impact centraal staat. Op hun website vind je ook het volledige verhaal over mijn verblijf in Coporaque.