Ecotoerisme op Bali: groene accommodaties & intiatieven

Bali is populair. Onder backpackers, honeymooners en alles daar tussen in. De komende weken geeft Maartje voor Stop and Stare reistips om de mooiste kanten van deze bestemming te ontdekken. Denk aan surfen rond de zuidwestkust, vulkaantochten in het binnenland en snorkelavonturen in Amed. We beginnen deze reeks met een groene noot; Ecotoerisme op Bali!

Het eiland

Wat is Bali eigenlijk voor bestemming? Bali is een eiland ter grootte van de provincie Noord-Brabant met 4 miljoen inwoners. Ingeklemd tussen Java en Lombok, het meest westelijke eiland van de Kleine Soenda-eilanden en omsloten door de Bali-zee in het noorden, de straten van Lombok en Bali, en de Indische Oceaan in het zuiden.

Het Ibiza van Azië?

Bali heeft een immense aantrekkingskracht op toeristen van over de hele wereld. In 2014 bezochten 3,8 miljoen mensen het eiland, bijna 15% meer dan het jaar ervoor. Een kwart van al die toeristen zijn Australiërs (Jakarta Post jan. 2015). Bali is voor hen hét feesteiland. Een beetje wat Ibiza voor ons is, maar dan goedkoper. Vraag nooit aan een Aussie waar je heen moet op Bali, het antwoord dat je krijgt is bijna altijd “there’s only two places to go really: Kuta and Denpasar”. Laat dat nou juist de twee plekken zijn waar je niet heen wilt op het eiland, tenzij je van druk en vies houdt.

De regering heeft grote plannen met Bali, de toeristenstroom groeit en groeit. Dit heeft uiteraard ook minder positieve gevolgen voor het eiland: vervuiling, schaarse watervoorzieningen, verkeersopstoppingen en grote inkomensverschillen tussen eilandbewoners omdat de meeste toeristen in het zuiden verblijven en daar het meeste geld naartoe gaat. Ook de natuur heeft te lijden onder het toerisme. Rijstvelden moeten wijken voor hotels, inheemse diersoorten verdwijnen, ontbossing rond de kusten zorgt voor overstromingen en de waterkwaliteit rond de stranden is ernstig achteruit gegaan wat leidt tot afbraak van koraalriffen voor de kust.

Duurzame initiatieven

Gelukkig springen de duurzame initiatieven als palmbomen uit de grond en ontwikkelt het ecotoerisme op Bali zich snel. Verandering begint met educatie en dat is precies wat de Green School Bali doet. Het is een nieuw onderwijssysteem waarin de natuur centraal staat. Naast taal en rekenen krijgen kinderen ook les in de groentetuin en leren ze over duurzaamheid en wat ze zelf kunnen bijdragen om het eiland en haar bevolking gezond te houden.

Jane Goodall was in 2014 één van de gastdocenten en ook secretaris-generaal Ban Ki-Moon van de Verenigde Naties bezocht de Greenschool. Naast het onderwijs voor kinderen en jongeren worden er ook cursussen voor volwassenen gegeven over verschillende thema’s, zoals het bouwen van nieuwe watersystemen, rijstcultuur en design en ontwerp met duurzame materialen als bamboe.

Eco-vriendelijke accommodaties

Wil je verblijven in zo’n duurzaam ontworpen bamboehuis of zelf een duurzaam huis bouwen? Dat kan. Op de site van Green Village vind je alle informatie die je zoekt. Het is wel prijzig dus zoek je een betaalbaar eco-alternatief, kijk dan eens op de site van Serenity Eco Guesthouse in Canggu. Prijzen variëren van 185.000 rp (€13 euro) voor backpackers tot 750.000 rp. (€52 euro) voor family rooms. Je kunt er Raw food eten, je innerlijke yogi wakker schudden en surfles nemen. Ze zitten slechts 150 meter van het strand.

Een andere fantastische optie om te overnachten in een accommodatie die onderdeel is van het ecotoerisme op Bali is Aiona Garden of Health in Amed. Een beschutte plek aan het strand waar voor de vroege vogels om 05.15 de eerste yogales begint. Ze hebben verschillende bungalows aan het strand vanaf €25 per nacht voor twee personen inclusief ontbijt. In het vegetarische restaurant wordt gekookt volgens Ayurvedische principes, op basis van veel kruiden, groenten en exotisch fruit. Langs de wanden staan grote potten met allerlei soorten thee en natuurlijk kun je er verse jonge kokosnoot en Kombucha bestellen. De eco-principes zijn streng doorgevoerd: geen airco en geen zwembad (je hebt de zee voor je deur).

Aiona organiseert sinds 2006 ook Engelse les voor kinderen uit de buurt. Dit educatieve project kun je bezoeken en financieel steunen. Hulp in de vorm van lesmaterialen wordt ook erg gewaardeerd. Lego, waterverf en kleding in goede conditie zijn zeer welkom. Ook is er een klein schelpenmuseum bij Aiona, waar je een rondleiding in het Engels kunt krijgen over het Balinese zeeleven en over de stand van de biodiversiteit op het eiland. Op de site van It’s a green world vind je meer eco-vriendelijke hotels en guesthouses.

Bijdragen aan ecotoerisme op Bali

Wil je als vrijwilliger deelnemen aan eco-projecten op het eiland? Reef Check houdt zich bezig met behoud van de koraalriffen. Een project voor echte zeebeesten die de stranden graag schoon houden. De Bali Animal Welfare Association zorgt voor de straathonden van Bali en bestrijdt de verspreiding van rabiës. Soms heeft de BAWA plek voor vrijwilligers met speciale kennis bijvoorbeeld op het gebied van marketing en fundraising of diergeneeskunde.

Via Volunteering Programs Bali kun je op de hoogte blijven van actuele vrijwilligersprojecten die gerelateerd zijn aan ecotoerisme op Bali. Daarnaast is er Keep Bali Clean een organisatie die concrete acties organiseert, van beach clean ups tot het uitdelen van herbruikbare boodschappentassen, om het afvalprobleem op het eiland tegen te gaan. Volg ze op Facebook om op de hoogte te blijven van nieuwe acties. In april wordt in Ubud jaarlijks het Earth Day Bali Festival georganiseerd door Indonesia Organic rondom verschillende milieu gerelateerde thema’s die spelen op Bali.

Meer reistips voor Bali

Staat Bali ook op jouw bucketlist? Neem eens een kijkje bij Better Places. Bij deze organisatie stel je met een lokale reisexpert je individuele reis samen waarbij bewust reizen en aandacht voor de lokale bevolking centraal staat. Meer inspiratie voor je reis naar Bali vind je in deel twee van deze rubriek: het culturele hart en welness-paradijs Ubud!

Foto’s: Alex Hanoko, Keep Bali Clean, Green School Bali, Serenity Guesthouse, Bali Animal Welfare Association.

Geschreven door Maartje Strijbis - Maartje is fotograaf en gespecialiseerd in portretten en theaterfotografie. Ze heeft een fascinatie voor vulkanen, reizen naar onontdekte plekken en lekker eten. Dit resulteert vaak in food- en reisreportages en projecten op afgelegen eilandjes. Haar portfolio kun je vinden op haar website www.maartjestrijbis.com.