Kawah Ijen, de mooiste vulkaan van Indonesië
De vulkaan die je niet mag missen als je op Java bent
Kawah Ijen ligt in de Banyuwangi regio in Oost-Java. Het is één van de drie stratovulkanen die samen met Gunung Merapi en Gunung Raung het Ijen-plateau vormt. De krater van Kawah Ijen heeft een diameter van 722 en het blauwe kratermeer is 200 meter diep. Het is het grootste kratermeer ter wereld, gevuld met extreem gevaarlijk zwavelzuur. Een leeg frisdrankblikje lost hier binnen een kwartier volledig op.
Kawah Ijen, de hel van 45%
Vijftien jaar geleden reisde ik ook door Indonesië. Bromo was nog relatief ongerept. Nu scheuren honderden jeeps door de zandzee en staan er mensenfiles de vulkaan op. Doodzonde, want het is een prachtig gebied. Na het toeristengeweld bij Bromo zijn de groene koffieplantages van Kebun Balawan een verademing. Er zijn thermale baden op de plantage en een indrukwekkende waterval. We slapen een halve nacht in Kartimore Homestay, een krakkemikkig en slecht onderhouden hotel waar toeristen slechts verblijven om het Ijen-plateau te beklimmen.
De klim
De wekker gaat om 03:30. Met onze slaapkoppen worden we het busje ingeduwd en na een half uur rijden arriveren we bij het startpunt van onze wandeling. Paltuding point bevindt zich op 1850 m en vanaf hier is het drie kilometer naar de krater.
Als een sherpa in de Himalaya klim ik de berg op
De eerste vijfhonderd meter zijn relatief vlak en goed te doen. De volgende anderhalve kilometer zijn vreselijk. Het zand is mul en de hellingen zijn stijl. Sommige paadjes zijn 45 procent-hellingen, waar ik tegenop loop te hijgen. Het is vroeg, mijn benen zijn nog niet wakker en door het snelle stijgen knalt mijn kop uit elkaar. Onze eenentwintig jarige gids Ivan sprint voor ons uit de berg op en geeft tips: “kijk naar de grond in plaats van naar de helling”. Ik volg zijn advies en klim als een sherpa in de Himalaya de berg op, verder zigzaggend, met mijn ogen naar mijn voeten gericht.
De mijnwerkers van Kawah Ijen
Na anderhalf uur bereiken we om 05.30 uur het weegpunt, waar de mijnwerkers hun kisten vol zwavel wegen die ze boven uit de krater hebben gehakt. Ivan vertelt dat de zwavel, die gebruikt wordt voor onder andere cosmetica, insecticiden en voornamelijk de suikerindustrie op Java, slechts 800 rupiah (€0,05) per kilo oplevert. De mijnwerkers klimmen zonder gasmasker door de giftige zwaveldampen in de krater en sjouwen gemiddeld zo’n vijfenzeventig kilo op hun rug de berg af. De meeste mijnwerkers gaan twee keer per dag de berg op en af, om nog een beetje een fatsoenlijk inkomen te verdienen.
Het uitzicht vanaf het weegpunt is ongelooflijk. We kijken op de toppen van de nabijgelegen Gunung Raung en Gunung Merapi (er zijn er twee op Java, dit is de minder bekende Merapi). Het is helder en fris en de bergtoppen tekenen zich scherp af tegen de lucht in het vroege ochtendlicht. We kijken neer op een gebied van koffieplantages, kruidnagel- en rubberbomen.
De laatste kilometer
De laatste kilometer van de wandeling is veel minder zwaar, afgezien van de rook die van de smeulende bomen langs het pad waait. Er is recent een bosbrand geweest waardoor een groot deel van de bebossing is weggevaagd. Het waait hard en de vuurtjes laaien steeds weer op.
We komen steeds meer mijnwerkers tegen met gigantische vrachten zwavel.
De laatste bocht. Een bizar uitzicht ontvouwt zich. Het kratermeer van Kawah Ijen is helder turquoise en tegen de kraterrand hangt een gele zwavelwolk die uit de onderliggende zwavelbron is ontsnapt. ’s Nachts zie je hier het blauwe vuur. Zwavelgas dat ontbrandt uit de scheuren in de berg bij een temperatuur van zo’n zeshonderd graden. Kawah Ijen is het grootste “blue flame”-gebied ter wereld.
Euforisch
De zon komt steeds hoger waardoor het blauw van het kratermeer nog blauwer lijkt. Het is inmiddels 06:30 en kraakhelder bij de opkomende zon. Het is koud maar we hebben mazzel, zegt Ivan. De meeste mensen moeten tot acht uur wachten op een heldere lucht en goed zicht. Wij hebben het panorama al bij zonsopgang voor onze neus. Euforisch door de frisse lucht en de betoverende landschappen rennen we de berg weer af om te ontbijten.
We springen weer in ons busje en een uur later worden we gedropt bij de ferry naar Bali in Ket pang voorbij Banyuwangi. We zwaaien onze gids Ivan uit en ik moet denken aan het gesprek dat ik gister met hem had. Hij wil naar Borneo verhuizen voor zijn vriendin en daar in een mijn of in de olie-industrie gaan werken. Hij heeft Engelse literatuur gestudeerd in Malang en is een geweldige gids. Ik opper dat hij ook leraar Engels kan worden. Hij vraagt of ik dan een baan voor hem heb in Nederland.
Praktisch
De meeste mensen combineren Kawah Ijen met een bezoek aan de Bromo-vulkaan en de oversteek naar Bali. Deze pakketten zijn te boeken in Yogjakarta en in Malang en de prijzen variëren van €65 – €115 p.p., afhankelijk van de grootte van de groep. Hoe meer mensen, hoe goedkoper. Wij boekten onze tour in Malang bij Sunrise Tours. Onze groep bestond uit 3 personen, 1 gids en een chauffeur. Wij betaalden €115 p.p. inclusief overnachting en maaltijden. De ferry van Ketapang naar Gilimanuk, Bali kost 8000 rupiah (€ 0,55) per persoon en duurt een uur.
Beeld: Maartje Strijbis
Ook leuk!
