Op pad in de Maasvallei: slalommen over de grens in Zuid-Limburg

Van weilanden en uitgestrekte akkers tot historische dorpjes en prachtige routes. In het zuiden van Limburg, aan de grens met België, is de natuur nieuw maar ongerept. Met wilde paarden, bevers en routes die er zijn om van af te wijken. Ik slalom twee dagen langs, op en over de Maas op zoek naar de mooiste stukjes van dit relatief onbekende grensgebied.

Bij het Maascentrum in Dilsen-Stokkem schud ik de hand van André Terwingen, de gids die mij de komende uren mee op pad neemt door het nationale park Negenoord in RivierPark Maasvallei; de regio waar de Maas 40 kilometer lang de grens vormt tussen Nederland en België. We lopen in zuidelijke richting over de dijk langs de Oude Maas en krijgen op de rechteroever nog een klein stukje mee van het mooie kerkdorp Stokkem. André wijst me op een gegraveerde datum die herinnert aan een spannende dag in 1993, toen het water gevaarlijk hoog stond en de inwoners van Stokkem ternauwernood ontsnapten aan natte voeten.

We spotten kuddes konikspaarden en zien in afgeknaagde bomen de sporen van bevers

Op pad met een Maasverkenner

In dit stuk van de Maasvallei draait alles om de natuur. We passeren uitgestrekte velden, lieflijke bruggetjes en verliezen de Maas geen moment uit het oog. De enige voorbijgangers zijn wilde Galloway runderen, die tot hun buik in het verkoelende water staan. Het zijn niet de enige inwoners van natuurpark Negenoord; we spotten konikpaarden en zien in afgeknaagde bomen de sporen van bevers.

Op de website van de Maasvallei zijn verschillende thematochten te boeken met gidsen zoals André. Ze worden ook wel Maasverkenners genoemd en deze ‘boswachters van de Maas’ kunnen je alles vertellen over de geschiedenis, flora en fauna én de toekomstplannen van de Maasvallei. Van die toekomstplannen zijn er namelijk genoeg. De zandvlaktes en werkgebieden maken de komende tijd plaats voor vruchtbaar grondgebied waar de natuur zijn gang kan gaan. Net als de bezoekers overigens, want er wordt gewerkt aan zogenaamde struinnatuur; natuurgebied waarin je overal mag komen, ook buiten de paden. Iets wat je gegarandeerd op de mooiste plekken brengt!

➸ TIP: Wil je al volop kunnen struinen in de Maasvallei? Ga dan naar het Nederlandse Borgharen; hier is de nieuwe natuur het meest ontwikkeld en hebben paarden, runderen en wandelaars gezorgd voor natuurlijke paden. Bij laag water kan je in Borgharen zelfs over de bodem van de Maas wandelen! Ik ben met een gids op pad geweest, maar bij de VVV kantoren in Zuid-Limburg kan je ook een kaart vinden waarmee je de mooiste plekken van dit gebied zelf kunt vinden.

Fietsen tussen de wijngaarden

Ik verruil de wandelpaden ondertussen voor de fietsroutes, want de Maasvallei biedt nog veel meer dan alleen de natuur van Negenoord. Ik ben echt nét over de grens, maar als ik op de fiets langs velden met wijnranken rijd, voel ik me heel ver van huis. Het is de wijngaard van Aldeneyck; een lokaal wijndomein en de trots van het pittoreske Aldeneik en omgeving. Met uitzicht op de Maas geniet ik van een wijntje van Belgische bodem. Terwijl ik daar zit bedenk ik me dat ik tijdens mijn bezoek al meermaals de grens ben overgestoken en geen moment het idee heb gehad van land te wisselen. De mensen zijn zowel in oost als west even gastvrij en vriendelijk en de natuur aan beide zijden even mooi.

Wildlife aan de Maas
Het gebied in de Maasvallei is de thuisplaats voor vele wilde dieren. Zo kwam ik tijdens mijn route wilde konikpaarden tegen, zag ik runderen badderen en spotte ik talloze vogelsoorten. Bezoek je de struinnatuur bij schemering? Als je stil bent heb je kans om bevers te zien en jonge vosjes voor hun hol te zien spelen! Voor mij zeker een reden om snel nog eens terug te keren.

De Maas trotseren

Na het wandelen en fietsen op de oevers is het tijd om het water op te gaan. De Maas stroomt als een blauwe ader door de Maasvallei heen en biedt de mogelijkheid tot verschillende watersporten. Zo zijn er flinke stukken waar geen gemotoriseerde watervoertuigen zijn toegestaan, waardoor ik de Maas per raft kan ontdekken. Ik stap in bij het Maasdorpje Meers en peddel langs de nodige hindernissen richting het dorp Berg aan de Maas, beiden gelegen aan de Nederlandse kant van de oever. Wie denkt dat de Maas een kabbelend riviertje is, heeft het mis. Het lage water zorgt voor veel ondiepe stukken en verschillende stroomversnellingen. Wil je het iets rustiger aan doen? Plan je bezoek dan als het water wat hoger staat en huur een kajak op een van de verhuurlocaties aan de Maas. Vanaf het water zie je dit natuurgebied weer van een hele andere kant!

De natuur in de Maasvallei is volop in ontwikkeling en de mogelijkheden om het te verkennen oneindig.

Mooiste dorp van Vlaanderen

Of je nu wandelend, fietsend of met de auto op pad bent in deze regio; het leukste is om de natuur te combineren met een bezoek aan de dorpjes op beide oevers. Ik kies voor het Vlaamse dorpje Rekem, gelegen vlakbij het Nederlandse Borgharen. In 2008 werd het uitgeroepen tot mooiste dorp van België, iets wat het te danken heeft aan de authentieke dorpskern. Ik wandel door knusse straatjes, bewonder oude gevels en kasteel d’Aspremont-Lynden. Het mooiste dorp in België? Een bezoek is het zeker waard, maar er is een hoop moois ten zuiden van ons land. Met een Belgisch biertje op een van de terrassen in Rekem besluit ik daarom nog eens terug te komen. De natuur in de Maasvallei is volop in ontwikkeling en de mogelijkheden om het te verkennen oneindig.

Wil je graag meer van het culturele erfgoed in de Maasvallei zien? De regio kent vijf toegangsdorpen naar de Maas, waarvan Dilsen-Stokkem en Rekem er twee zijn. In deze dorpen vind je nog een echt eigen karakter en de omgeving kent bovendien een aantal mooie kastelen die je kunt bezoeken, waaronder Kasteel Elsoo en het monumentale kasteel in Oud-Rekem. Op de website van RivierPark Maasvallei vind je meer informatie over wandelroutes langs het mooiste cultureel erfgoed in de regio.

Geschreven door Bjorn Jekel - Björn is pas op veel te late leeftijd aangestoken met het reisvirus en heeft daardoor nog een hoop in te halen. Hij geniet het meest van de rustige bestemmingen en kamperen in de Ardennen maar is in schril contrast toch stiekem hopeloos verliefd op Londen!